نه تقابل دو فرهنگ، بلکه تقابل دو «نافرهنگ»

پنجشنیه گذشته روزنامه اسپانیایی "الپایس" درارتباط با «کاریکاتورهای محمد» مصاحبه‌ای با برندگان نوبل ادبی خوزه ساراماگو و گونتر گراس منتشر ساخت. هردوی این نویسندگان چاپ این کاریکاتورها را شدیدا محکوم کرده و غرب را مسئول گسترش معضل مذکور می‌دانند. آن‌چه در زیر می‌آید متن مصاحبه با گونتر گراس است.

س. آیا از این‌که این کاریکاتورها سبب یک چنین جدالی شدند، غافلگیر شدید؟
گراس: هم آری و هم نه. همه ما می‌دانیم که یک قانون نوشته شده یا نانوشته‌ای در جهان اسلام موجود است که طبق آن تصویرگری از الله و فرستاده او «محمد» ممنوع است. در این مورد ما با تحریکات آگاهانه و برنامه‌ریزی شده یک روزنامه راست‌گرای دانمارکی مواجه هستیم. برخی از کسانی که این روزنامه از آن‌ها درخواست کرده بود در مسابقه كاريكاتور شرکت کنند، به دلیل ممنوعیت مذکور، درخواست روزنامه را نپذیرفتند. کارکنان این روزنامه با وجود این که حتی با یک اسلام‌شناس دانمارکی که آن‌ها را از این کار برحذر داشته‌بود، مشاوره کرده بودند مرتکب این عمل شدند، زیرا آن‌ها راست‌گراهای تندرو و ضدخارجی هستند.
س. آیا زدوخوردهای خشونت‌بار شما را غافلگیر کرد؟
گراس: ما در دورانی بسر می‌بریم که یک اقدام خشونت‌آمیز، رفتار خشونت‌آمیز دیگری را در پی دارد. اولین خشونت از سوی غرب سرزد که حمله به عراق بود. امروز می‌دانیم که این حمله حقوق بین‌الملل را زیر پا گذاشت. این جنگ تنها براساس استدلالات بنیادگرایانه بوش به عنوان جنگی بین "خیر" و "شر" آغاز شد. آن‌چه که ما امروز شاهد آن هستیم، پاسخی بنيادگرايانه به اقدامی بنيادگرايانه است. این مطلقا تقابل بین فرهنگ‌ها نیست، بلکه بیشتر جدال بین دو «نافرهنگ» است.

و ادامه داستان...