Free As in Freedom

Wednesday, August 17, 2005

سابقه کابينه های بی سابقه


اول باری که مردم ايران با آغاز به کار دولتی تازه، با چهره هائی روبرو شدند که اعضای آن را نمی شناختند، بعد از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ بود که به گفته مورخان، احمد شاه، آخرين پادشاه سلسله قاجار – که به عنوان تنها پادشاه دموکرات تاريخ ايران شهرت دارد– با فشار قزاقها و سفارت بريتانيا مجبور به دادن حکم نخست وزيری به سيد ضيا الدين طباطبائی، روحانی جوانی شد که مدير روزنامه ای بود و همان روز کودتا عمامه و عبا را از خود دور کرد.
کابينه ای که سيد ضيا الدين روز پنجم اسفند سال ۱۲۹۹ در غياب مجلس به شاه معرفی کرد و برنامه اصلی آن اجرای موازين اسلام و پاک کردن کشور از آثار بيگانگان، بستن کافه ها و سينماها و فاحشه خانه ها و قمارخانه ها و پاک سازی شهر تهران بود، به جز سه تن، همگان کسانی بودند که در کابينه های قبلی سابقه نداشتند.
اين کابينه بلافاصله پاکسازی و ميدان سازی در تهران و دستگيری ثروتمندان و رجال سابق را آغاز کرد و در سه ماهی که بر سر کار بود، با نظامی و امنيتی کردن فضای سياسی، وحشتی در دل ها انداخته و ابتکارهايی به کار آورده بود که از آن جمله، دوری از تشريفات و پذيرائی از سفيران خارجی با دوغ بود.
کابينه سيد ضيالدين طباطبائی که "کابينه سياه" لقب يافت، تنها سه ماه دوام يافت و يکی از رجالی را که به زندان انداخته بود (احمد قوام) از زندان به نخست وزيری رسيد و بار ديگر رجال آشنا به کار برگشتند.


دومين باری که دولتی با چهره های کاملا جديد، در تاريخ معاصر ايران بر سر کار آمد، وقتی بود که اصلاحات معروف به انقلاب سفيد با همه پرسی از مردم به اجرا درآمده و ناآرامی های پانزده خرداد سپری شده و دولتی به رياست حسنعلی منصور (که آن زمان نماينده مجلس بود) بر سرکار آمد که بيشتر وزيرانش، چهره های جوان و درس خوانده دانشگاه های آمريکا بودند و برنامه ای با عنوان "چهارچوب سازندگی" در دستور داشتند که کمتر از يک سال بعد با ترور حسنعلی منصور توسط يک گروه بنيادگرای اسلامی عمرش تمام شد.


کابينه ای که بيست و يک نفر آن را روز يکشنبه محمود احمدی نژاد به مجلس معرفی کرد، تنها به دو دولت سيد ضيالدين طباطبائی و حسنعلی منصور شباهت کامل می برد؛ زمانی که نوزده نفر از وزيران پيشنهاديش بدون داشتن سابقه وزارت و مديريت کلان وارد کار شده اند و حتی کابينه های فروغی، دکتر مصدق، سپهبد زاهدی، مهندس بازرگان و محمدعلی رجائی که بعد از تحولات بزرگ، مانند تغيير سلطنت، جنبش ملی، کودتا و انقلاب بر سر کار آمدند با چهره هائی چنين ناآشنا بهت مردم را باعث نشدند.

نقل از BBC

نوشته شده توسط مهدی حسن‌پور در ساعت 10:01 PM | ارسال نظر